Asbest in het puin van afgebroken sociale woningen

Mijnheer de voorzitter, geacht college, beste collega’s, 

Met verbijstering vernam ik, na mijn interpellatie over dumping van asbest in Sint-Kruis verleden maand, dat er opnieuw asbest werd gevonden. Op 6 juni ll. werd ik door verontruste bewoners van de Kruisabelewijk gealarmeerd. Daar zou in het puin van gesloopte sociale woningen, dat er reeds weken onbeschermd zou bij liggen, asbesthoudend materiaal zijn gevonden. Kinderen speelden enkele tientallen meters van de vervuilde puinberg op het speelplein. En ja, ze speelden zelfs op het puin.

Nadat het de burgemeester ter ore kwam schoot hij in actie! In allerijl riep hij de hulp van de brandweer in. Gemaskerde mannen in witte pakken daagden op om te voorkomen dat de omwonenden de kankerverwekkende partikels zouden inademen… Rijkelijk te laat! De vervuilde site werd afgesloten. Het puin nat gespoten en met folie bedekt. 

Maar het stadsbestuur maakt zich geen al te grote zorgen! Waarom ook? De volksgezondheid van de Bruggelingen zal hen een zorg wezen! Rekenen zij op de onwetendheid van de burgers? De burgemeester relativeert zelfs in zijn bewonersbrief: “Als omwonende dient u geen speciale maatregelen te nemen. Het belangrijkste is dat u het terrein niet betreedt en dat u uw groenten uit de tuin grondig afspoelt. Reden tot ongerustheid is er niet.”. Niet alle burgers kan je dom houden. Mijn machteloosheid en de laksheid en de desinteresse van de burgemeester en de schepen van leefmilieu maken mij woedend en baren mij grote zorgen!

Daarom eist de N-VA-fractie ditmaal een duidelijk en klaar antwoord op de volgende vragen:

  1. Hoe lang reeds lag het puin er onbeschermd bij?
  2. Hoe kan het dat er in het puin nog asbest werd gevonden? Werd er dan geen beroep gedaan op een professioneel asbestverwijderaar?
  3. Bij sloping van bestaande gebouwen moet steeds een asbestinventaris worden opgemaakt in opdracht van de SHM. Was er wel een asbestinventaris?
  4. Wanneer asbest in het puin wordt aangetroffen moet een beheers-programma opgemaakt worden. Werd er wel degelijk een opgemaakt? 
  5. Welke asbest werd er gevonden? Hechtgebonden of niet-hechtgebonden?
  6. De gezondheid van de bewoners in de Kruisabelewijk kwam ernstig in gevaar! Werden er metingen verricht op asbestpartikels? Zo ja, door wie? En met welke apparatuur? Wat zijn de resultaten (aantal getelde asbestpartikels per m3)?   Zo neen, dan kan ik enkel dergelijke laksheid crimineel noemen. Waarom werden niet de nodige stappen ondernomen om de gespecialiseerde meetwagen van de Civiele Bescherming of een particulier mobiel laboratorium te vragen om deze metingen uit te voeren? 
  7. Hoe kan het dat woningen, waarin zich asbest bevindt, zomaar worden afgebroken? Is er dan geen asbestinventaris voor deze gesloopte woningen?
  8. Kort na de tweede wereldoorlog werd het goedkope asbest aangewend. In de jaren 60 tot midden de jaren 80 was asbest uiterst populair en werd in zowat elk product verwerkt en massaal gebruikt. In deze periode werden ook heel wat sociale woningen gebouwd. Daarom mijn volgende vraag:   kan het College aangeven hoeveel sociale huurwoningen, in eigendom van ‘Vivendo’ en ‘de Brugse Maatschappij voor Huisvesting’, over een asbestinventaris beschikken? Zo niet, wordt het niet dringend tijd om dit in kaart te brengen?
  9. Wanneer wordt het asbesthoudend puin, indien het nog niet werd verwijderd, opgeruimd? 
  10. Indien het puin reeds werd opgeruimd: werden er metingen van de luchtkwaliteit op en in de omgeving uitgevoerd? Werd er een bodemonderzoek verricht?
  11.  Welke stappen zullen er worden ondernomen om dergelijke toestanden in de toekomst te voorkomen?
  12. Mevrouw Hoste, wanneer wordt nu eindelijk de folder ‘Asbest in en om het huis’ verdeeld? Naar aanleiding van mijn interpellatie op 26 januari 2016 ‘Asbestopslag in de containerparken’ pleitte ik om deze folder zo snel mogelijk met het stedelijk infoblad ‘BruggeInspraak’ te verdelen naar alle huishoudens. Sindsdien zijn we vijf maanden verder. Jouw belofte dat dit héél binnenkort zou gebeuren heb je niet gehouden! 

Dank voor jullie aandacht.

Antwoord van de schepen

Voorzitter André Van Nieuwkerke. – Mijnheer Annys.
Raadslid Pablo Annys. – Geachte collega De Bondt, beste Hugo.
Sta mij toe jou vooreerst te steunen in je bezorgdheid omtrent het al dan niet aanwezig zijn van
asbest in ons woonpatrimonium te Brugge. Wees gerust, voor mij is een asbestproblematiek een
serieuze aangelegenheid.
Als voorzitter van de Brugse Maatschappij voor Huisvesting wil ik echter ook de feiten in de
Kruisabelewijk tot normale proporties herleiden. Vanaf medio april tot begin mei werden de woningen
in de wijk op de werf door de aannemer bouwfirma Damman gesloopt. Na niet één, collega Hugo,
maar jawel, twee asbestinventarissen van gerenommeerde onderzoekbureaus zoals OCB en Geosan
werd er in totaal 7.900 kg asbesthoudend afval afgevoerd naar een erkende stortplaats. Conform
het bestek werd door de hoofdaannemer Damman onderaannemer Wavaco uit Wetteren aangesteld
om deze asbest te verwijderen. Wavaco is een erkend bedrijf waarvan de medewerkers de opleiding
asbestverwijdering hebben gevolgd.
Groot was dan uiteraard ook onze verbazing dat er restanten, sporen van asbesthoudend materiaal
op de werf tussen het resterende puin werden aangetroffen. Terwijl die stalen verder onderzocht
werden hebben zowel de stad als de huisvestingsmaatschappij de nodige maatregelen getroffen om
de site af te schermen, af te dekken, of daar waar mogelijk te benevelen.
Ondertussen, collega De Bondt, kregen wij op 13 juni uitsluitsel. Er is een minimale aanwezigheid
aan restanten, minder dan 3,5 milligram per kilogram, aan hechtgebonden asbest in de grond aan
de oppervlakte teruggevonden. Voor de niet-ingewijden: hechtgebonden asbest is een vorm van
asbest die zich niet via de lucht verspreidt, dit in tegenstelling uiteraard tot niet-hechtgebonden
asbest. Deze restanten zijn gevonden in de lijm die gebruikt is op de platte daken van die gesloopte
woningen. Ook is bij het onderzoek vastgesteld dat bijna alle in de asbestinventaris vermelde
asbesthoudende materialen op reglementaire wijze waren weggevoerd. En ik heb die
asbestinventarissen bij mij, dus u mag ze zeker inkijken als u dat wil.
Wij hebben na dit resultaat uiteraard onmiddellijk de bewoners in de wijk op een correcte manier
geïnformeerd en hen ook het vervolg uitgelegd. De nodige stappen werden ondernomen om tegen
eind volgende week de site volledig te hebben opgeruimd. Na het bouwverlof worden dan de
nieuwbouwwerken opgestart.
Maar collega Hugo, wat mij vooral verontrust is de tonaliteit van jouw communicatie, dit zonder de
feiten in feite te checken naar de bevolking toe. Jouw communicatie heeft rechtstreeks voor een stuk
ongerustheid gezorgd in de wijk. Ik vind ook dat je het als oppositie niet te bont mag maken. Je
weet dat mijn deur altijd open staat, je mag gerust langskomen om meer informatie te krijgen en
de ware toedracht te kennen vooraleer een persbericht uit te sturen.
Ik trek er persoonlijk alvast twee lessen uit voor onze huisvestingsmaatschappij. Enerzijds in het
bestek nog strakkere eisen stellen voor de opmaak van een asbestinventaris, want ik denk dat daar
de spelregels blijkbaar nog niet streng genoeg zijn. En anderzijds, nog meer controle uitoefenen op
de werf wanneer de afbraak plaatsvindt.
Tot slot wil ik u gerust stellen, collega Hugo: bij elk renovatieproject van onze maatschappij gaan
wij zeer secuur om met dit thema en wordt er een asbestinventaris opgemaakt.
Raadslid Hugo De Bondt. – Dank u wel, mijnheer Annys.
Voorzitter André Van Nieuwkerke. – Mevrouw de schepen.
Schepen Mieke Hoste. – Geacht raadslid, beste Hugo.
Zoals u van collega Pablo Annys mocht horen hebt u al heel wat antwoorden op uw vragen gekregen.
Maar ik wil toch nog meegeven dat de opmaak van een asbestinventaris niet tot de taak van een
lokale overheid behoort. Het zou ook onmogelijk zijn om van alle Brugse woningen na te kijken of
ze al dan niet asbest bevatten. Bij grote saneringswerken of sloopwerken wordt dit wel door de
sociale huisvestingsmaatschappijen gedaan.
U stelt dat de volksgezondheid ons niets kan schelen. Hoe durft u dit te stellen? Ik voel mij echt
persoonlijk aangevallen daardoor. Misschien stoort het u, maar ook een stadsbestuur moet de
wettelijke procedures volgen. En de dag na de melding dat er mogelijks asbest in de woning aanwezig
Bron: hugodebondt.be
was zijn er mensen van leefmilieu op het terrein geweest en zij hebben vaststellingen gedaan en ook
staalnames gedaan. Zij konden moeilijk visueel vaststellen of het ja dan neen asbesthoudend
materiaal betrof. Er werden ook onmiddellijk maatregelen genomen: het terrein werd afgesloten, het
puin werd afgedekt en er werd ook opdracht gegeven om te benevelen. Het was toen nog steeds niet
duidelijk welk soort asbest het betrof, het aanstellen en uitvoeren vraagt immers wat tijd. Maar
indien wij deze wettelijke procedure niet zouden volgen en amateuristisch te werk zouden gaan, wat
zou u dan zeggen?
Het betrof gelukkig hechtgebonden asbest. En opnieuw insinueert u dat wij te maken hebben met
een veel gevaarlijkere vorm van asbest, met als enig doel ongerustheid te creëren in de buurt. U durft
zelfs de genomen maatregelen, dus het afschermen van het terrein, het afdekken, het benevelen, in
twijfel trekken. Er werden tevens instructies gegeven over de manier waarop het puin dient
verwijderd te worden en deze maatregelen moeten door de overheid genomen worden. Indien u
hiermee niet akkoord gaat dan stel ik voor dat u contact opneemt met minister Schauvliege voor een
aanpassing van die wetgeving. Er werd door de dienst leefmilieu een PV opgemaakt en er wordt ook
een bestuurlijke maatregel opgelegd naar de Brugse Maatschappij voor Huisvesting.
Er is tot op heden geen noodzaak geweest om luchtmetingen uit te voeren. Dit vooral omdat het
over hechtgebonden asbest gaat, maar ook omdat het in de dagen na de sloopwerken heel veel
geregend heeft waardoor er geen verwaaiing kon gebeuren. En nadien werd de volledige site
afgedekt. In de bestuurlijke maatregel die opgelegd wordt staat dat er bij de start van de
saneringswerken of de opruimwerken eventueel luchtmetingen moeten gebeuren.
Wat het voorkomen betreft: ik noteer dat u namens de N-VA bijkomende controles vraagt bij
aannemers en burgers voor zij aan een verbouwing beginnen. Ik denk dat er heel veel mensen
tevreden gaan zijn met die maatregel.
En tot slot, in verband met uw laatste vraag waarbij u stelt dat wij de folder over asbest nog niet
verdeeld zouden hebben, verwijs ik naar BruggeInspraak van april. Op pagina 12 daar hebben wij
een samenvatting gemaakt van die brochure met de duidelijke vermelding dat die brochure te
verkrijgen is en waar die te verkrijgen is. Dus ik denk dat wij wel onze afspraken nagekomen zijn.
Ik dank u.
Raadslid Hugo De Bondt. – Mag ik repliceren voorzitter?
Voorzitter André Van Nieuwkerke. – Kort.
Raadslid Hugo De Bondt. – Ik zal proberen.
Mevrouw Hoste, op het moment dat de site werd afgesloten en dat er zogezegd asbest was gevonden,
hebben er voordien kinderen gespeeld op dat puin en toen kon je niet geweten hebben of het
hechtgebonden- of niet-hechtgebonden asbest was. Dus wat u zegt, daar heb ik zo een beetje mijn
twijfels over.
U spreekt dan van het afdekken en het benevelen van de site. Ik heb in een vorige interpellatie
gezegd dat dit allemaal goed en wel is, maar water droogt op en de partikels komen terug in de
lucht, komen terug in de omgeving en vormen terug een gevaar voor de volksgezondheid.
En dan nog iets, over wat u hier beweert omtrent de brochure. U hebt wel beloofd dat u de brochure
Asbest in en om het huis ging verdelen in het magazine BruggeInspraak. U hebt dat letterlijk zo
gezegd. En als dat nu in BruggeInspraak staat met een korte samenvatting en waar ze dat kunnen
vinden op de site, welnu, niet iedereen heeft een computer, mensen van mijn leeftijd kunnen moeilijk
overweg met de computer laat staan dat ze iets kunnen opzoeken en vinden op internet.
Schepen Mieke Hoste. – Mijnheer De Bondt, als je kijkt naar dat artikel: dat is een korte
samenvatting van die brochure. Ik denk dat een korte samenvatting bij de meeste mensen veel meer
effect heeft dan wanneer je daar een boekje bij geeft. Ik ben ervan overtuigd dat er heel veel mensen
zijn die dat boekje in hun handen gaan krijgen en het zelfs niet lezen. Terwijl zij voor een korte
samenvatting wel de moeite gaan doen.
Raadslid Hugo De Bondt. – Ik geloof er niets van, mevrouw Hoste. Dat is niet waar wat u vertelt,
de mensen willen toch dat boekje.
Schepen Mieke Hoste. – Dan verschillen wij op dat vlak van mening.