Ik heb op 20 november 2017 de hiernavolgende schriftelijke vraag gesteld en heb binnen de 30 kalenderdagen geen antwoord bekomen. Bij toepassing van artikel 38 van het huishoudelijk Reglement van de Gemeenteraad heb ik dezelfde vraag op 19 januari 2018 als interpellatie ingediend.
Mevrouw de voorzitter, geacht College, beste collega’s,
Eind 2011 werd in de Kristus Koningwijk een historische vervuiling vastgesteld, de cyanide zou afkomstig zijn van de voormalige gasfabriek. Met uitzondering van het boren en het zoeken naar de bron en het meten van de graad van de vervuiling, werd tot op heden nog geen schop in de grond geplaatst om er de bodem volgens de wettelijke bepalingen grondig te saneren. De bewoners blijven nog steeds in het ongewisse van wat en wanneer iets zal gebeuren.
In september 2011 werden, in het kader van grondverzet bij wegenwerken uitgevoerd door TMVW, in de Karel de Floustraat bodemstalen genomen. Zo kwam aan het licht dat er sterke vervuiling was van de bodem onder de wegkoffer: nl. 22 keer de bodemsaneringsnorm voor totale cyanides. Verder onderzoek vertoonde ook sterke verontreiniging van het grondwater. In april 2012 werd door Labo Devliegher extra boringen verricht naar staalnames van bodem en grondwater. In juli 2012 wordt opdracht aan hetzelfde labo gegeven voor een volgende reeks staalnames, zowel op openbaar domein als op private percelen aan beide zijden van de straat, teneinde afperking te voltooien. Uit dit bodemonderzoek blijkt dat de bodemveront-reiniging zich bevindt onder de wegkoffer in de Karel de Floustraat ter hoogte van de nrs 71 en 73 en dat die percelen eveneens sterke verontreiniging vertonen. Vanuit de Karel de Floustraat gaat de verontreiniging via de wateraders verder naar de Karel de Stoutelaan en de openbare weg.
Vandaag moet ik nog tussenkomen in een dossier dat reeds lang tot het verleden zou moeten behoren. Een korte historiek:
In september 2011: vaststellen en bodemonderzoek – In maart 2012: ontdekking van cyanide in de grond – Op 23 april 2012: een eerste bewonersvergadering – Op 1 november 2012: aangetekende brief van de bewoners aan het CBS – Op 18 december 2012: antwoord van burgemeester Moenaert aan de bewoners waarin wordt aangeraden om “geen gewassen te telen, grondwater op te pompen en infrastructuurwerken te doen” – Op 14 maart 2013: nota voor het CBS – Op 23 mei 2013: een tweede bewonersvergadering – Op 25 februari 2014: nota voor het CBS – Op 26 augustus 2014: door IVS, nu DS (= Doelgericht Saneren) is een erkende bodemdeskundige aangesteld om het saneringsproject op te starten. Zodra budget beschikbaar krijgt de nv Antea group de gunning. Op 30 september 2014: startvergadering – Op 2 oktober 2014: verwacht wordt dat de werken kunnen starten in het voorjaar 2015 – Op 13 november 2014: brief van burgemeester Landuyt aan de bewoners: “Verwacht wordt dat het bodemsaneringsproject zal starten eind januari 2015.” – Op 15 september 2015: “De werken moeten aangevat worden voor 1 september 2015.” – Op 26 juli 2016: het CBS beslist om er ook de nutsvoorzieningen te vernieuwen: “De werken zullen dit jaar niet meer van start gaan. Ik hou u op de hoogte.” – In de maand oktober 2016 tenslotte meldt de burgemeester: “Vanaf 24 tot ten laatste 28 oktober a.s. (2016) zal in een eerste fase een beperkte sanering plaatsvinden. Voor de tweede fase van de bodemsanering, nl. het ontgraven van de verontreiniging onder de weg is nog geen exacte timing bekend.” Sindsdien niks meer.
We zijn nu zes jaar verder en er komt maar geen vooruitgang in dit dossier. Ik mag hier dus terecht spreken over ‘het lof der traagheid’. Het gaat hier wel om de gezondheid van die mensen die in onzekerheid blijven leven. Het heeft nu lang genoeg geduurd. Neem eindelijk eens jullie verantwoordelijkheid.
Graag krijg ik een adequaat antwoord op volgende vragen:
- Waarom is het sinds de laatste 16 maanden stil en blijven de betrokkenen sindsdien van elke informatie verstoken?
- Wanneer gaan de saneringswerken daadwerkelijk van start? Willen jullie tegen einde januari 2018 een datum pinnen?
- Gaan de bewoners, die eventueel hun woning tijdens de werken moeten verlaten, een andere accommodatie ter beschikking krijgen?
- Wordt een schadevergoeding voorzien voor de schade aan voortuinen en tuinen? Ook een morele? Ondergaan de getroffen inwoners regelmatig een bloedonderzoek? Bij bloedonderzoek kan de ‘anion gap’ (= laboratoriumwaarde) verhoogd zijn.
- Zal de stad, zoals vermeld in het bodemdecreet, voor de getroffen eigenaars het statuut van ‘onschuldig eigenaar aanvragen bij OVAM?
En ik heb er nog een zesde puntje aan toegevoegd: Ik mag hopen dat de loden waterleidingen dan ook zullen worden vervangen.
Bedankt voor jullie aandacht.
Antwoord van de bevoegde schepen:
Voorzitter Annick Lambrecht. – Ja.
Raadslid Sandrine De Crom. – Dank u, voorzitter. Ik wil graag collega De Bondt bijtreden. Ik heb daar in het verleden al verschillende schriftelijke vragen over gesteld. Dat is eigenlijk onvoorstelbaar dat dat al van vorige legislatuur aansleept. Die mensen daar in de straat zijn zeer, zeer ongerust en terecht denk ik. Ik kan me alleen maar aansluiten bij de vraag wanneer daar eindelijk iets aan zal gedaan worden. Die mensen zitten daar met allerlei vragen: is dat kraantjeswater veilig, wanneer gaat men eraan beginnen, wat zijn de gevolgen voor de gezondheid? Graag inderdaad dringend actie.
Voorzitter Annick Lambrecht. – Meneer Pierins.
Schepen Philip Pierins. – Voorzitter. Geacht raadslid, beste Hugo, ik zal één per één die vragen beantwoorden en dan kunnen we nog kijken waar we landen. Ik geef graag een antwoord op uw eerste vraag, ‘waarom is dat sinds de laatste zestien maanden stil’, en dat is ook een antwoord voor mevrouw.
In het schrijven van oktober 2016 werd de stand van zaken betreffende het dossier meegedeeld aan de bewoners. Er werd gemeld dat de private tuin van de Karel de Floustraat 71 zou worden gesaneerd door OVAM en er zou nog worden gecommuniceerd indien er correcte timing ter beschikking is voor de uitvoering van de sanering onder de openbare weg en de uitvoering van de wegenwerken. Het is nu ook zo – en ik ben nu zelf getuige, want ik was een klein beetje verbonden met het lot van mevrouw Hoste – dat we samen dat werk moesten aannemen. Dat is een verhaal dat inderdaad begonnen is in 2013 waar we dus eerst een gesprek met OVAM moesten hebben, wat eigenlijk de procedure is voor dergelijke problematiek die eigenlijk niemand zijn schuld is, ik zal het zo zeggen. Het is de stad die voor de feiten gesteld wordt en de stad zal er ook voor moeten opdraaien. Dat wil zeggen, alle kosten komen dus naar ons. Het is geen prettig dossier, maar in ieder geval hebben we toch onze tanden er in gezet en gezegd van ‘kijk, we proberen toch vooruit te gaan’. En inderdaad, we hebben nog een vergadering gehad met de bewoners en een tweede vergadering, ik zat erbij. In ieder geval, we konden de mensen geruststellen dat eigenlijk hetgeen dat daar in de grond zat geen enkel gevaar opleverde op dat moment nu en nog altijd niet. Het zat er trouwens al tachtig jaar, in ieder geval al een hele periode, en ik kan je zeggen dat de inwoners van het huis dat moest gesaneerd worden, vijfennegentig jaar zijn. Ik zal het zo zeggen, die zijn niet meer van de jongste, dus ik denk niet dat het zo ongezond was daar op die momenten. Wat niet wegneemt dat we toch het saneringsbestek momenteel in opmaak hebben, dat is een deel van de tweede vraag.
Dat is eigenlijk de firma Antea die het saneringsbestek moet opmaken voor de wegendienst, dit in samenspraak met de saneringsdeskundige. De openbare aanbesteding voor de uitvoering van de wegenwerken in de Karel de Floustraat is tevens in opmaak en klaar. Ik kan dat getuigen, dat ligt klaar bij de wegendienst. Dit zal zelfs samen met het saneringsbestek worden aanbesteed door de wegendienst. Van zodra er een exacte datum bekend is voor het uitvoeren van de sanering en de wegenwerken, zal er gecommuniceerd worden naar de bewoners. In ieder geval, in een conform verklaarde BSP werd gekozen voor een risico-gebaseerde sanering waarbij de grondverontreiniging wordt verwijderd door middel van grondontgraving gevolgd door monitoring van het grondwater gedurende anderhalf jaar. Het doel van de sanering is de verwijdering van de verontreiniging tot risicogrenswaarden. De saneringswerken en de rioleringswerken en werkzaamheden aan nutsleidingen worden geïntegreerd en in dit verband werd de grootste risicolocatie op basis van risicoanalyse Vlier-Humaan door de erkend bodemdeskundige, namelijk Karel de Floustraat 71, reeds gesaneerd omdat er op deze locatie een overschrijding was van de bodemsaneringsnorm en er sprake is van klasse 1-urgentie gezien het telen van gewassen in principe tot de mogelijkheden behoort. In de andere tuinen van de woningen moet de bodem niet worden weggegraven of afgegraven.
Wanneer gaan de werken nu daadwerkelijk van start? Ik kan daar nu ook al … [de schepen breekt zijn zin af] En ik heb al eens bij de wegendienst gepolst en gevraagd hoe dat daarmee zit, want dat begint toch ook wel – ik ga niet zeggen op mijn zenuwen te werken – inderdaad lang te duren. De opmaak van het saneringsdossier – zoals ik daarnet zei – werd opgemaakt door Antea. We moeten daar ook op wachten. Dat is niet met een vingerknip dat die mensen klaar staan om eigenlijk te zeggen, ‘hier, doe het zo en zo’. Gelet op het specifieke karakter van de opdracht fungeerde de dienst leefmilieu hierin als trekkende dienst. In het najaar 2017 ontving de wegendienst dit gedeelte om samen te voegen met het dossier van de riolering en beide dossiers werden ondertussen samengevoegd. Omwille van complexiteit en resterende onduidelijkheden zal nu in februari 2018 nog een overleg plaatsvinden met Antea, de dienst leefmilieu en de wegendienst. De planning is om het ontwerp ter goedkeuring aan het college voor te leggen nu in maart 2018 en aansluitend te publiceren, uitvoering vanaf zomer 2018. Dus in ieder geval kan je zeggen dat het dossier lang aansleept, maar ik wil toch duidelijk stellen dat het nooit heeft stil gelegen. We zijn er altijd mee bezig geweest, in ieder geval zijn we in de eindfase, het is nu maart die beslissend zal zijn om dan de uitvoering in de loop van dit jaar nog te doen.
Dan betreft de volgende vraag aangaande de bewoners die eventueel hun woning tijdens de werken moeten verlaten, een andere accommodatie ter beschikking krijgen. De werken zullen uitgevoerd worden in verschillende fases. Het is onmogelijk – want de wegkoffer moet weggenomen worden tot op een diepte van vier meter – om de ganse straat daar tot één grote tunnel te maken. Dat moet dus stuk per stuk gebeuren, dus in die zin zal eigenlijk niemand echt grote schade lijden en zal dat meter per meter opschuiven. Anders is het een gevaar natuurlijk dat we zouden creëren en dat is ook zo voorzien in het bestek. Dus door de fasevorming is er geen enkel gevaar dat er iemand eventueel tijdelijk zou moeten verhuizen.
Een schadevergoeding? In het bijzonder bestek van de werken is opgenomen dat alle schade te wijten is aan de uitvoering van de ontgraving ten laste is van de aannemer. Voor de start van de werken wordt er een plaatsbeschrijving opgemaakt en na de werken opnieuw zodat eventuele bijgekomen schade in een staat van vergelijking kan worden opgenomen. Op basis van deze vaststelling kan er eventueel een financiële regeling getroffen worden tussen de partijen. Er worden zettingsbouten aangebracht ter hoogte van de gebouwen en voor de start van de werken zullen de zettingsbouten opgemeten worden om de nultoestand vast te leggen. Tijdens de bodemsaneringswerken zullen op wekelijkse basis zettingsmetingen worden uitgevoerd door een landmeter om de stabiliteitstoestand te evalueren. Tot op heden zijn er bij de dienst leefmilieu geen gezondheidsklachten bekend en hebben we geen vraag gekregen van de bewoners voor een bijkomend bloedonderzoek.
De volgende vraag, de vijfde vraag, is een hele lange vraag, maar ik ga kort antwoorden. Het statuut van ‘onschuldig eigenaar’ heeft enkel zin in functie van vrijstelling sanering. Bij de woning waar sanering verplicht was, namelijk Karel de Floustraat 71, werd na het bekomen van de resultaten van het beschrijf en het bodemonderzoek, het statuut van ‘onschuldig eigenaar’ aangevraagd voor deze woning. Voor de andere woningen heeft dit geen belang omdat er geen saneringsplicht geldt. Tot zover mijn kort antwoord op je vragen.
Raadslid Hugo De Bondt. – Nog de zesde vraag, schepen. Ik mag ook hopen dat de loden leidingen zullen vervangen worden, dus de loden waterleiding ook?
Schepen Philip Pierins. – Dat is een principe die gehanteerd wordt bij Farys TMVW dat alle loden leidingen vervangen worden. Absoluut.
Raadslid Hugo De Bondt. – Oké, ik ben tevreden met het antwoord. Dank u wel.
Schepen Philip Pierins. – We kijken samen uit naar een goede afloop van die werken.
Raadslid Hugo De Bondt. – Van harte bedankt.
Voorzitter Annick Lambrecht. – Meneer de … [breekt haar zin af]
Raadslid Marleen Ryelandt komt tussen.
Voorzitter Annick Lambrecht. – Meneer De Bondt?
Raadslid Hugo De Bondt. – Schepen, nog een vraagje. Dus ik veronderstel dat de bodemsanering een aanvang zal nemen nog dit jaar?
Schepen Philip Pierins. – Ja.
Raadslid Hugo De Bondt. – Oké, dank u vriendelijk. Dat is goed nieuws.