Geacht College, beste collega’s,
Al jaren ontvang ik klachten over allerhande problemen in sociale woningen en sociale appartementsgebouwen. Niet alleen voor reeds bestaande woningen maar ook bij nieuwbouw of na renovatie. Waterinsijpeling, lekkende leidingen, vochtigheid, tochtgaten, deuren die klemmen, ramen die niet meer kunnen geopend worden, liften die het niet doen, rolstoelgebruikers die moeilijk of niet in de lift kunnen rijden of maneuvreren… Deze klachten duiken regelmatig op over woningen of flats beheerd door zowel Vivendo als de Brugse Maatschappij voor de Huisvesting.
Maar wat zich in het weekend van 27 op 28 oktober ll. voordeed in De Blekkaard en de Kleine Blekkaard te Assebroek, waar renovatiewerken aan de daken van zeven woningen, eigendom van Vivendo worden uitgevoerd, tart elke verbeelding en is toch wel de spreekwoordelijke ‘druppel’. Bij regenweer gutste het water via het plafond en de muren binnen met heel zware schade, ook aan de inboedel, tot gevolg. De elektriciteit viel zelfs uit in een woning, gelukkig brak er geen brand uit.
Niet alleen de getroffenen maar ook de omwonenden zagen ‘de bui’ hangen. Al van bij het begin van de renovatiewerken stelden zij zich vragen bij de werkwijze van de (onder)aannemer. “De werklieden, die de Nederlandse taal niet begrijpen, werden door ons meermaals gewaarschuwd dat ze niet goed bezig waren. Enkel de werkleider is onze taal machtig maar is niet altijd aanwezig waardoor zeer weinig aanspreekbaar” aldus de slachtoffers.
Na de ramp bezocht ik de getroffen bewoners. Verbolgen waren ze: “Het is schandalig, puur prutswerk is het. De schade die we hebben opgelopen is enorm.”. Maar de projectleider van Vivendo suste de getroffenen: “Wat er juist fout liep moet verder bekeken worden. Maar of er nu echt sprake is van een fout weet ik niet.”.
Ik maak mij de volgende tien bedenkingen waarop ik graag antwoord krijg:
- Waarom worden de dakrenovaties nu, in de herfst, uitgevoerd? Waarom niet tijdens de voorbije droge zomer? Het weder was ideaal. Er zou zich nooit zo’n ravage hebben voorgedaan.
- Er werden daarentegen, tijdens de voorbije zomer, in die woningen wel nieuwe C.V.-installaties geplaatst en nieuwe kleine boilers in de keukens. Waarom werden deze binnenwerken tijdens de zomer uitgevoerd? Dit kon toch in het najaar gebeuren?
- Dat er iets fout liep is voor mij is een absolute zekerheid. Kunnen jullie zeggen wat precies de oorzaak is van de ramp?
- Wordt er dan geen controle uitgevoerd op die renovatiewerken?
- Pas op maandagavond 29 oktober ll. werden de daken van de getroffen woningen volledig afgedekt met een afdekzeil. Waarom werd dit niet eerder gedaan? De weerman voorspelde nochtans zware regenval voor het weekend van 27 op 28 oktober 2018.
- Diezelfde afdekzeilen waren wellicht van een niet al te beste kwaliteit, want kort na het plaatsen kwamen die los en scheurden ze. De werklieden werden daar op gewezen, maar ja, zij verstaan onze taal niet en alles bleef dus zoals het was. De dag nadien, op zondag 11 november ll., gutste het water opnieuw de huizen binnen.
- De huurders zouden geen inspraak hebben omtrent de werken, informatie is er ook amper. Die mensen voelen zich in de steek gelaten. Klopt het dat Vivendo elke bewonersparticipatie weigert?
- Op 6 november ll. zou de situatie besproken worden op het directiecomité van Vivendo. Is dit overleg doorgegaan? Wat heeft het opgeleverd?
- Ware het niet aangewezen om die renovatiewerken uit te stellen tot na de winter?
- Worden de getroffenen begeleid bij het indienen van de schadebestekken? En dit tot zij volledig vergoed zijn?
In laatste instantie, en na indiening van deze interpellatie, heb ik nog twee vragen in verband met de gezondheid van de getroffen bewoners:
- De stank in veel van die huizen is niet meer te harden, niettegenstaande de huizen constant worden verlucht. Er werden door Vivendo wel elektrische ontvochtigers geplaatst. Maar werd er ook een luchtzuiveringsapparaat in die huizen geïnstalleerd om rondzwervende schimmelallergenen te filteren?
- De meeste getroffen gezinnen slapen niet meer in de vochtige en beschimmelde kamers. Schimmelvorming in huizen is gevaarlijk en sommige schimmels zijn heel giftig! Blootstelling aan schimmelsporen zorgt voor irritatie bij alle personen zoals o.m. geïrriteerde ogen, geprikkelde en geïrriteerde huid, een gevoelige en geïrriteerde neus, een geïrriteerde keel, overgevoelige en geïrriteerde longen. Zij kunnen astma-aanvallen uitlokken bij astmapatiënten die allergisch zijn voor schimmels.
Bedankt om op al mijn vragen te antwoorden.
Antwoord van de bevoegde schepen:
Schepen Dirk De fauw.
– Collega, beste collega’s, het is inderdaad zo dat er zich op 27 november een schadegeval heeft voorgedaan in De Blekkaard en De Kleine Blekkaard in Assebroek. Woningen die eigendom zijn van de sociale huisvestingsmaatschappij Vivendo. En waar beslist werd ingevolge Vlaamse reglementering en ingevolge eigenlijk een goeie reglementering, die stelt dat vanaf januari 2021 alle daken, of het nu met een hellend dak is of een plat dak is, moeten voorzien zijn van voldoende dakisolatie. Als gevolg daarvan heeft Vivendo een heel werkenprogramma opgemaakt waarbij eerst en vooral alle hellende daken reeds zijn aangepakt, waarbij dan ook de moeilijkere werken, de platte daken zouden aangepakt worden. De werken in Assebroek kaderen dus in deze doelstelling en uiteraard gaat aan de uitvoering van zo’n werk, heel wat vooraf. Er is niet zomaar over één nacht ijs gegaan. Men heeft onmiddellijk een Brugs architectenbureau aangesteld om de werken te omschrijven, dus een lastenboek op te maken. Hoe de werken moeten uitgevoerd worden en dergelijke meer, is in detail beschreven. Er is dan een aanbesteding uitgeschreven en jammer genoeg zijn wij ook gebonden door de wet op de overheidsopdrachten en geldt als enig criterium bij dergelijke werken dat de prijs doorslaggevend is. Wij kregen een aannemer toegewezen als laagste bieder die naar het oordeel van de architecten en naar het oordeel van de administratie van Vivendo de nodige capaciteiten in huis had om dit te realiseren. Op het laatste moment echter heeft deze beroep gedaan op een onderaannemer wat eigenlijk niet verboden was in het lastenboek en op de kwaliteit van deze onderaannemer hadden wij geen of veel minder toezicht. Het gaat wel over niet onbelangrijke werken. Het gaat eigenlijk in totaal over negenentwintig woningen die moeten aangepakt worden. Het gaat ook over een bedrag van 500.000,00 euro, het bedrag van de werken.
Nu, weersomstandigheden. U zegt: “Waarom doe je dat niet in de zomer? Waarom doe je dat in de herfstperiode?” Ik wil er op wijzen dat wij inderdaad een droge zomer gehad hebben, maar er zijn ook zomers waar we regelmatig stortvlagen hebben, waar er minstens evenveel regen valt als op de bewuste avond of nacht toen eigenlijk de waterinsijpeling is gebeurd in de woningen in de Blekkaard. Trouwens, wanneer je werken hebt van dergelijke omvang, neem dat wel wat meer tijd in beslag bij negenentwintig woningen. Als je overal het beton … Het gaat dus niet over een beetje tarmac erop gieten, nee, het gaat over het afschieten van een betonlaag erop over een dikte van ongeveer tien tot vijftien centimeter en het volledig opnieuw isoleren en het opnieuw afdichten van het dak.
Wat is er nu eigenlijk verkeerd gegaan bij deze werken? Normaal gezien had deze aannemer dit woning per woning moeten uitvoeren. Het afschieten van één woning en dan onmiddellijk zorgen dat er een voorlopige afdichting kon gebeuren. Wat heeft die gedaan: altijd maar verder gewerkt tot er bij negen woningen ongeveer, beton afgeschoten was. En waar er in het lastenboek stond dat er een voorlopige afdichting moest gebeuren vooraleer er een definitieve afdichting kon komen, heeft hij dit nagelaten te plaatsen waardoor inderdaad die insijpeling is gebeurd in sommige woningen. Ik heb ze ook allemaal bezocht, het zijn zeven getroffen woningen. Ik heb ze allemaal de dag na het gebeuren bezocht, de directeur ’s morgens en ik in de namiddag. Dus we hebben heel goed de schade kunnen vaststellen. Bij sommigen is het minimaal, is het een lichte insijpeling, bij anderen is het zeer zwaar, een zeer zware insijpeling. Het water kwam werkelijk bijna met emmers naar beneden in de woning en was het eigenlijk totaal onaanvaardbaar. Nu, wij hebben uiteraard onmiddellijk de nodige maatregelen genomen, samen ook de architecten erbij geroepen, want uiteindelijk hebben zij ook een opdracht om toezicht te houden op de werf. Zij hebben dit naar mijn persoonlijk oordeel onvoldoende uitgeoefend, zij moeten veel stipter de werken opvolgen. Anderzijds hebben wij binnen het directiecomité van Vivendo ook gesteld dat ons personeel – toezichthouders op de werf – dit ook veel nauwer moeten opvolgen. Een tweede element bij dit alles is dat wij uiteraard dan de werken hebben laten stilleggen en aan de aannemer gezegd hebben dat er geen nieuwe woningen van die negenentwintig meer konden aangevat worden, vooraleer de anderen afgewerkt werden. Dus na het plaatsen van deze zeilen heeft hij dan wel degelijk de zeven woningen die getroffen zijn, eerst moeten aanpakken om dan eigenlijk te komen tot een definitieve oplossing. Die moet goedgekeurd worden, zowel door Vivendo als door de architect om dit te realiseren.
U stelt dan nog een aantal andere vragen: “Wat is er fout gelopen?” Ik heb het u verteld. Dit is wat er fout gelopen is. Wij zijn echt de overtuiging toegedaan dat de aannemer hier in de fout is gegaan. De aannemer heeft uiteraard ook zijn verzekeringsmaatschappij daarover al aangesproken. Ook wat betreft de zeilen die gelegd zijn, heb ik ook zelf moeten vaststellen dat deze zich in een niet zo goede toestand bevonden.
U heeft ook nog een aantal bijkomende vragen gesteld in verband met de timing voor nieuwe cv-ketels. We hebben deze juist in de zomer laten plaatsen omdat er in de winter dan toch wel chauffage zou zijn. Dus ik denk dat het een goede maatregel was om het in die periode te doen.
U zegt dan dat Vivendo bewonersparticipatie weigert. Dit is eigenlijk niet juist. Het is zo dat wij in de voorbije twee jaar ongeveer duizend honderd gezinnen en alleenstaanden betrokken hebben bij de (omvormings)werken die moesten uitgevoerd worden in hun woning. Er worden op regelmatige basis ook tevredenheidsenquêtes georganiseerd waar mensen suggesties kunnen doen. En wanneer er belangrijke werken gebeuren hebben wij al gedurende twee jaar een contract met Samenlevingsopbouw die ook instaat voor ons, voor Vivendo dan, voor het opvolgen van suggesties en het meer en meer organiseren van bewonersparticipaties bij dit alles. Ik wil er u ook op wijzen dat Vivendo een Facebookpagina heeft, die door negenhonderd huurders wordt gevolgd en waar zij op heel regelmatige tijdstippen zeer communicatief zijn met de maatschappij om daarover te spreken. Maar goed, het kon ook niet dat die werken zouden uitgesteld worden tot na de winter. Nee, we stellen nu alles in het werk om die zeven woningen in eerste instantie, en daarna de volgende woningen, maar woning per woning verder aan te pakken.
“Zal Vivendo de bewoners begeleiden?” Ja, Vivendo zal alle getroffenen helpen bij het indienen van schadebestekken en ook de contacten met de verzekeringsmaatschappijen gebeuren via de tussenkomst van Vivendo om hen zo goed mogelijk te helpen. U hebt gezegd dat wij inderdaad in, ik denk, twee à drie woningen ontvochtigers hebben geplaatst bij degene die het zwaarst getroffen waren.
“Is er ook naar schimmelvorming iets gebeurd?” Daar kan ik u vandaag niet op antwoorden omdat dit bijkomende vragen zijn die u hier vandaag stelde. Ik wil dat graag vragen aan de directie van Vivendo of daaromtrent iets is gebeurd. Maar ik neem aan, wanneer het noodzakelijk is, dat zij dit zeker zouden doen.
Raadslid Hugo De Bondt.
– Dank u wel schepen, voor al uw antwoorden.