Ouderen als rijkdom in de maatschappij
Wij hebben geen politiek nodig voor ouderen, maar politiek ‘met en door’ ouderen.
Wij, senioren, staan in de kou. Niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk. De rol van de senioren in onze maatschappij wordt vaak onderschat. Toch genoot deze leeftijdsgroep eertijds meer respect. Het is de realiteit dat mijn generatie, die met noeste arbeid ons land na de Tweede Wereldoorlog heeft helpen heropbouwen, nu moet overleven met veel te lage pensioenen. De afgelopen jaren heeft onze samenleving een niet te ontkennen demografische verschuiving ondergaan met een groeiend aandeel van senioren. Vlaanderen zal in 2030 ongeveer 1,47 miljoen inwoners tellen die 67 jaar of ouder zijn. Er zijn 2,1 miljoen 65-plussers in België. Dat is, wanneer het om politieke rechten gaat, een niet te onderschatten kiespubliek. Er zijn niet te veel ouderen, maar te weinig jongeren. Spreken over ’vergrijzing’ klopt niet: we lijden aan ‘verjonging’. Er zijn dus te weinig jonge mensen. Vaak wordt er in de media gesproken over ‘pensioenlast’ en de stijgende kosten voor de zorg. Waarom wordt er niet gepraat over de baten? Gepensioneerden zijn een grote economische factor en dit niet alleen met betrekking tot visuele hulpmiddelen, loophulpmiddelen, trapliften… Niet elke oudere is behoeftig of behoeven hulp, verre van. Ze mogen niet als een economische last beschouwd worden. Ze hebben niet alleen een schat aan levenservaring, maar spelen nog steeds een belangrijke rol in onze samenleving: * Ouderen hebben spaargeld; * Ouderen vormen een sterke consumentengroep; * Ouderen verrichten heel wat niet betaald werk (vrijwilligerswerk, kinderopvang, zorg…); * Ouderen zijn ook belastingplichtig (ook zij met de laagste pensioenen betalen belastingen) en dragen zo in aanzienlijke mate bij aan de financiering van de staatsuitgaven. En ze hebben een ontegensprekelijke schat aan levenservaring.
Met deze vergrijzing komt de noodzaak om rekening te houden met de behoeften en de ervaring van de oudere generaties. Bijna een derde van de Vlaamse bevolking is 65+. Veel gepensioneerden hebben het heel moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. Terwijl de kosten voor levensonderhoud fors blijven toenemen, blijven onze pensioenen achter. We dreigen een toekomst boordevol financiële onzekerheid in te duiken. Wij hebben recht op een fatsoenlijk pensioen, die recht doet aan onze inzet en onze bijdrage aan de maatschappij. Zonder verwijl moet de pensioenproblematiek aangepakt worden en concrete maatregelen moeten genomen worden. De oudere generatie heeft recht op een eerlijk pensioensysteem dat de stijgende kosten van het levensonderhoud weerspiegelt en hen de mogelijkheid biedt om hun ‘herfstjaren’ zorgeloos door te brengen. Die ook als vangnet kan dienen voor onvoorziene omstandigheden. Het is een verworvenheid voor onze generatie die de basis heeft gelegd voor de welvaart die we vandaag ervaren. Naast het respect dat we aan ieder mens verplicht zijn, namelijk de bescherming van de rechten van de mens en elke burger, moeten ouderen als groep ook in hun waardigheid worden erkend als eigenaars van een aanzienlijk sociaal kapitaal, dat de rijkdom van een politieke gemeenschap uitmaakt.
Een goed ouderenbeleid komt maar tot stand in dialoog met de ouderen zelf.
De meerderheid van de politici lijken vergeten dat wij, de oudere generatie, de hoeksteen hebben gelegd voor de huidige welvaart. Onze senioren verdienen niet alleen respect en financiële zekerheid, maar ook politici die onze belangen ‘au sérieux’ nemen. De oudere generatie moet betrokken worden bij de besluitvormingsprocessen. Hun inzichten en levenservaringen zijn waardevol en het bevorderen van dialoog zorgt ervoor dat beleid en maatregelen aansluiten bij de behoeften van alle generaties. “Hoe grijzer, hoe wijzer”. Wijze ouderen, met praktische kennis, geschraagd door levenservaring, kunnen er politiek toe doen. Het generatieconflict mag niet verder aangewakkerd worden. De vergrijzing is een kans om een samenleving te bevorderen die leeftijdsvriendelijk is, waarin mensen van elke leeftijd kan deelnemen en bijdragen. Door samen te werken en rekening te houden met de groeiende demografische diversiteit kunnen we een toekomst creëren waarin iedereen, jong en oud, zich gesteund en gewaardeerd voelen. Iedereen moet hier gever en nemer zijn.
Ouderen kunnen zich ook manifesteren als rijkdom van de maatschappij, omdat zij zo een aanzienlijk sociaal kapitaal hebben opgebouwd. Ouderen komen in de laatste fase van hun leven. Maar ze kunnen nog dromen van solidariteit, van duurzaamheid… Wat dan dikwijls leidt tot politiek activisme. Zij kunnen afstand nemen, de waan van de dag voorbij. Maar ze kunnen zich ook keren tegen de waanzin in onze maatschappij, ook tegen de waanzin in de wereld. Wij, senioren, laten ons niet meeslepen in oppervlakkig enthousiasme of wispelturigheid. We schuiven het eigen belang aan de kant en gaan voor het algemeen lang. We blijven bij elke situatie nuchter en bescheiden en laten ons niet leiden door de publieke opinie.
De arrogantie van sommige politici is verwerpelijk. Onze politieke leiders nemen hun verantwoordelijkheid niet op om onze belangen te behartigen. Inderdaad, het kan moeilijk anders. Ik ken geen enkele politieker die senior is. En juist daar knelt het schoentje! Wij hebben geen leeftijdsgenoten die onze belangen verdedigen. Het is vijf voor twaalf voor een politieke koerswijziging waarbij het algemeen belang boven het persoonlijk belang wordt gesteld. Het is dus hoog tijd dat de senioren een politiek eisen die hen beschermt. De sterke punten van ouderdom in onze samenleving moet niet alleen herkend worden, maar ook – en vooral – gebruikt worden. Samen staan wij, senioren, sterk. Laten wij onze stemmen bundelen en de politiek aansporen om de noodzakelijke veranderingen door te voeren om, bijvoorbeeld de ongelijkheid in pensioenen, aan te pakken. Juist daarom pleit ik met vuur dat ouderen zich engageren en dat ze eisen dat hen een verkiesbare plaats wordt toegewezen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober a.s.
Ik heb alvast die stap gezet!
Foto door Element5 Digital voor Pexels
