Vuurwerk afsteken bij de overgang van oud naar nieuw is een traditie. Her en der wordt dan massaal vuurwerk afgeschoten in de straten, op de pleinen, in de tuinen, op het platteland, in de bossen… door Jan en alleman. Veel vuurwerkliefhebbers hebben precies geen weet dat er sinds 2019 een algemeen vuurwerkverbod in Vlaanderen geldt, want tussen Kerstmis en tot kort na Nieuwjaar horen en zien we, ook in onze buurt, het knallen en flitsen van vuurwerk. Nergens in Vlaanderen wordt er bij de overgang van oud naar nieuw zoveel vuurwerk afgestoken als in West-Vlaanderen. In zes op tien gemeenten in onze provincie krijgen particulieren toestemming om vuurwerk af te schieten, terwijl het gemiddelde in Vlaanderen drie op tien is. In uitzonderlijke gevallen kan de burgemeester, behoudens voorafgaandelijke en schriftelijke toelating, wel toestemming geven. Maar dan enkel op een bepaalde plaats en tijdstippen. Zoals bijvoorbeeld bij ‘Brugge Feest’ met het grootschalig eindejaarsvuurwerk op Oudejaarsavond en -nacht op ‘t Zand. Dit knal- en flitsspektakel is een mix van geluidsarm vuurwerk (= onder de 85 decibel) en klassiek luidruchtig vuurwerk (???).
Sinds 2013, als gemeenteraadslid, ijver ik voor het uitsluitend gebruik van geluidsarm vuurwerk in onze mooiste stad van Vlaanderen. De lichtflitsen, het knallen en het gekletter zorgt voor overlast, angst en verwarring bij heel wat bejaarde mensen. Vraag maar eens na in de woonzorgcentra. Onlangs bezocht ik een eenzame bejaarde vrouw. Plotseling was het knallen van vuurwerk te horen. Niet wetende wat er gebeurde en bevend van schrik vroeg ze mij of er opnieuw oorlog was uitgebroken. Ik kon haar geruststellen, maar… wat zou er gebeurd zijn als ik toen niet bij haar was? Toen ze alleen was?
Het is ook een vreselijk en beangstigend moment voor de doodsbange dieren. Door hun gevoeliger gehoor komen de knallen nog harder bij hen binnen. Katten vliegen de kamer rond op zoek naar een plek waar ze zich kunnen verstoppen. Honden kruipen bevend dicht tegen hun baasje aan. Dikwijls met het gevolg dat deze huisdieren, weken tot zelfs maanden, niet meer (alleen) naar buiten willen. Opgeschrikte paarden breken uit en worden levensgevaarlijk gekwetst wanneer ze in paniek in de prikkeldraad stormen en op hol slaan. Een tijd terug was ik nog getuige van een verschrikkelijk incident. Een grote hond, die het erf bewaakte, raakte zodanig in paniek dat hij over een hek met ijzeren pinnen wilde springen. Zijn sprong was niet hoog genoeg: hij werd gespiesd. Hij kon niet meer gered worden… Ook voor de vogels en de dieren in het wild is het ontploffen van vuurwerk een hel. De vogels raken uit hun koers en vliegen tegen allerlei obstakels aan. Het geknal en het geflits verstoren hun natuurlijk gedrag (zoals paren en jagen) wat op lange termijn negatieve gevolgen heeft op de dierenpopulaties.
Hoe hou je je dieren rustig bij vuurwerk?
- Laat de lichten branden daar waar de dieren zich bevinden;
- Zet de radio of T.V. aan en zet deze luid genoeg;
- Trek de gordijnen dicht;
- Zorg dat de deuren van het huis, de stal of het hok goed gesloten zijn;
- Neem jouw huisdier bij je en geef het een geborgen gevoel;
- Verstopt uw huisdier zich op een ongewone plaats? Laat het dan met rust. Voor de hond of de kat is het op dat moment een veilige plaats;
- Haal de paarden van de weides en zet hen op stal;
- Voor dieren die écht te bang zijn kan je de dierenarts een kalmeerpilletje vragen.
Verder is het duidelijk dat er heel weinig voorzorgsmaatregelen kunnen genomen worden voor de dieren in het wild. Wil je de natuur en de dieren die erin leven beschermen? Denk dan goed na of je het echt de moeite waard vindt om zoveel knalvuurwerk af te steken.
Zie ook mijn schriftelijke vragen ‘Vuurwerk schrikt ook dieren op!’ van 10 januari 2013 en ‘Geluidsarm vuurwerk: een zegen voor de dieren’ van 23 november 2017
